Słownik

 

Abacum

– pomieszczenie przy jadalni; miejsce, gdzie nowicjusze wprawiają się w sztuce zmywania i wycierania naczyń.

Anioł

— nowicjusz starszego rocznika opiekujący się tymi, którzy zgłosili się do Zakonu i rozpoczęli miesięczną kandydaturę. Do jego zadań należy wprowadzenie kandydatów w zwyczaje życia nowicjackiego.

Apostolat

— jedno z zaangażowań zewnętrznych, duszpasterskich, jakie podejmują nowicjusze lub scholastycy w trakcie swych studiów.

Aula Rekreacyjna

— pomieszczenie wspólne, w którym zakonnicy spotykają się w czasie wolnym.

Bidel

— starosta wśród nowicjuszy, mający w stosunku do innych pewną władzę (nierozłączną z dziesiątkami niełatwych obowiązków). 

Carissimus

— (łac.: najdroższy) tradycyjny sposób zwracania się do nowicjusza przez starszych jezuitów.

Czytanie duchowe

— czytanie lektury o tematyce duchowej.

Ćwiczenia duchowne (Ćwiczenia duchowe)

— książeczka napisana przez św. Ignacego, opisująca sposób odprawiania rozmyślań, rachunków sumienia itp.; rekolekcje ignacjańskie oparte na wskazaniach wspomnianego świętego, podzielone na cztery etapy — tzw. tygodnie; wszystkie modlitwy oraz spotkania z kierownikiem duchowym.

Deo gratias

 — (łac.: Bogu niech będą dzięki) na refektarzu również znak, że można prowadzić rozmowy.

Dom

— każda placówka jezuicka, niezależnie od jej statusu i charakteru.

Druga probacja

— okres formacji obejmujący: nowicjat, studia oraz czas pracy, aż do rozpoczęcia trzeciej probacji.

Dyspensa

 — pozwolenie lub zwolnienie z obowiązku udzielane przez przełożonego.

Dzień willowy

— dzień wolny od zajęć, połączony z wyjściem na willę.

Emaus

— wyprawa odbywająca się po Świętach Paschalnych; nowicjusze na cały dzień opuszczają kolegium, aby nawiedzać lokalne miejsca kultu religijnego; nazwa nawiązuje do Ewangelii wg św. Łukasza (Łk 24,13).

Fleksorie

— Pół godziny dowolnej modlitwy.

Funkcje nowicjackie

– Obowiązki dotyczące różnych obszarów życia wspólnotowego, powierzone nowicjuszom i traktowane jako jedne z prób.

Generał

— jezuita sprawujący największą władzę w Zakonie.

Gorzkie żale

— żartobliwie: konferencja porządkowa; przypomnienie reguł życia wspólnotowego.

Introdukcja

— obrzęd uroczystego przyjęcia kandydatów do nowicjatu.

Kandydat

— osoba przyjęta na pierwszą probację, przed introdukcją.
Kandydatura — czas próby poprzedzającej formalne przyjęcie – nowicjatu.

Kolegium

— dom zakonny w którym mieszkają jezuici w trakcie formacji.

Krajka

 wąski płócienny lub tkany pas, wiązany na sutannie przez nowicjuszy.

Laboresy

– prace wykonywane przez nowicjuszy w ramach dbania o porządek i higienę w kolegium.

Magis

– (łac.: bardziej) to słowo wyraża pragnienia każdego jezuity.

Magister

 – mistrz nowicjatu; przełożony mający wgląd do sumień nowicjuszy.

Mattony

 – gra karciana pamiętająca czasy ojców białoruskich; przypomina trochę mieszankę Piotrusia i wojny.

Medytacja

 – godzinne rozmyślanie; modlitwa podejmująca zwykle treści Pisma Świętego.

Nawiedzenie

– udanie się do kaplicy na krótką modlitwę przed Najświętszym Sakramentem.

Nasi

– jezuici o sobie, niezależnie od stopnia. stażu życia zakonnego oraz narodowości.

Nowicjat

– u jezuitów dwuletnia próba, po której składa się wieczyste śluby; jest to dla nowicjusza ważny czas rozeznania swego powołania, pod czujnym okiem formatora.

Obłóczyny

obrzęd przyjęcia sukni/sutanny zakonnej.

Opowieść pielgrzyma

– autobiografia św. Ignacego z Loyoli; tradycja stanowi, że nowicjusze pierwszego roku, idąc w ślady założyciela, również spisują historię swojego życia.

Peregrynacja

 – wędrówka; jedna z prób nowicjuszy; kilkudniowa, piesza pielgrzymka do Rostkowa (miejsca narodzin św. Stanisława Kostki SI) bez żadnych środków do życia.

Probacja

– (łac. próba) okres formacji kandydata (Pierwsza Probacja), nowicjusza (Druga Probacja); kilkumiesięczny okres (Trzecia Probacja) przed złożeniem uroczystej Profesji.

Prowincjał

 – główny przełożony prowincji.

Próby nowicjackie

 – elementy formacji mające na celu przystosowanie i uodpornienie na trudne sytuacje życiowe; m.in. szpitalna, katechetyczno-wspólnotowa, peregrynacyjna, Wielkie Rekolekcje.

Przechadzka

 – spacer, rozumiany jako punkt dnia w harmonogramie nowicjackim.

Puncta

 – forma przygotowania do medytacji; w nowicjacie przygotowywane samodzielnie wieczorem lub dawane przez przełożonych.

Rekreacja

– forma wspólnotowego spędzania wolnego czasu; w nowicjacie obowiązkowy punkt dnia; spotkanie na auli rekreacyjnej przy kawie, muzyce i prasie.

Skupienie

– jeden lub kilka dni poświęconych wyciszeniu i modlitwie.

Socjusz Magistra

– (łac. towarzysz Magistra) najbliższy współpracownik o. Magistra; odpowiedzialny za funkcjonowanie nowicjatu w sferze materialnej.

Subbidel vel Submanduktor

– nowicjusz odpowiedzialny za zaopatrzenie nowicjatu; w szafie subbidela można znaleźć środki czystości, niezbędne kosmetyki, artykuły papiernicze, a także słodycze.

Śluby zakonne

– wieczyste przyrzeczenie Bogu posłuszeństwa, ubóstwa i czystości; dla jezuitów charakterystyczny jest czwarty ślub – posłuszeństwa papieżowi.

Trzydniówka

– modlitewne skupienie, trwające trzy dni, najczęściej w milczeniu; czas poświęcony na modlitwę i duchową odnowę.

Upomnienie braterskie

 – przyjacielskie i życzliwe zwrócenie uwagi lub wytknięcie błędu między współbraćmi.

Wielkie Rekolekcje

– rekolekcje miesięczne, obejmujące cztery tygodnie Ćwiczeń Duchownych; jest to największa próba dla każdego nowicjusza i zarazem mocne przeżycie duchowe.

Willa

– dom wypoczynkowy, zwykle należący do kolegium lub domu formacji.

Zmiana funkcji

– uroczyste ogłoszenie nowych zadań i funkcji dla każdego nowicjusza.

Współbrat

Jakikolwiek jezuita, niezależnie od stopnie i pełnionej funkcji. Termin ten jest bardzo często używany w języku codziennym i w oficjalnych dokumentach