Słownik
Abacum
– pomieszczenie przy jadalni; miejsce, gdzie nowicjusze wprawiają się w sztuce zmywania i wycierania naczyń.
Anioł
— nowicjusz starszego rocznika opiekujący się tymi, którzy zgłosili się do Zakonu i rozpoczęli miesięczną kandydaturę. Do jego zadań należy wprowadzenie kandydatów w zwyczaje życia nowicjackiego.
Apostolat
— jedno z zaangażowań zewnętrznych, duszpasterskich, jakie podejmują nowicjusze lub scholastycy w trakcie swych studiów.
Aula Rekreacyjna
— pomieszczenie wspólne, w którym zakonnicy spotykają się w czasie wolnym.
Bidel
— starosta wśród nowicjuszy, mający w stosunku do innych pewną władzę (nierozłączną z dziesiątkami niełatwych obowiązków).
Carissimus
— (łac.: najdroższy) tradycyjny sposób zwracania się do nowicjusza przez starszych jezuitów.
Czytanie duchowe
— czytanie lektury o tematyce duchowej.
Ćwiczenia duchowne (Ćwiczenia duchowe)
— książeczka napisana przez św. Ignacego, opisująca sposób odprawiania rozmyślań, rachunków sumienia itp.; rekolekcje ignacjańskie oparte na wskazaniach wspomnianego świętego, podzielone na cztery etapy — tzw. tygodnie; wszystkie modlitwy oraz spotkania z kierownikiem duchowym.
Deo gratias
— (łac.: Bogu niech będą dzięki) na refektarzu również znak, że można prowadzić rozmowy.
Dom
— każda placówka jezuicka, niezależnie od jej statusu i charakteru.
Druga probacja
— okres formacji obejmujący: nowicjat, studia oraz czas pracy, aż do rozpoczęcia trzeciej probacji.
Dyspensa
— pozwolenie lub zwolnienie z obowiązku udzielane przez przełożonego.
Dzień willowy
— dzień wolny od zajęć, połączony z wyjściem na willę.
Emaus
— wyprawa odbywająca się po Świętach Paschalnych; nowicjusze na cały dzień opuszczają kolegium, aby nawiedzać lokalne miejsca kultu religijnego; nazwa nawiązuje do Ewangelii wg św. Łukasza (Łk 24,13).
Fleksorie
— Pół godziny dowolnej modlitwy.
Funkcje nowicjackie
– Obowiązki dotyczące różnych obszarów życia wspólnotowego, powierzone nowicjuszom i traktowane jako jedne z prób.
Generał
— jezuita sprawujący największą władzę w Zakonie.
Gorzkie żale
— żartobliwie: konferencja porządkowa; przypomnienie reguł życia wspólnotowego.
Introdukcja
— obrzęd uroczystego przyjęcia kandydatów do nowicjatu.
Kandydat
— osoba przyjęta na pierwszą probację, przed introdukcją.
Kandydatura — czas próby poprzedzającej formalne przyjęcie – nowicjatu.
Kolegium
— dom zakonny w którym mieszkają jezuici w trakcie formacji.
Krajka
wąski płócienny lub tkany pas, wiązany na sutannie przez nowicjuszy.
Laboresy
– prace wykonywane przez nowicjuszy w ramach dbania o porządek i higienę w kolegium.
Magis
– (łac.: bardziej) to słowo wyraża pragnienia każdego jezuity.
Magister
– mistrz nowicjatu; przełożony mający wgląd do sumień nowicjuszy.
Mattony
– gra karciana pamiętająca czasy ojców białoruskich; przypomina trochę mieszankę Piotrusia i wojny.
Medytacja
– godzinne rozmyślanie; modlitwa podejmująca zwykle treści Pisma Świętego.
Nawiedzenie
– udanie się do kaplicy na krótką modlitwę przed Najświętszym Sakramentem.
Nasi
– jezuici o sobie, niezależnie od stopnia. stażu życia zakonnego oraz narodowości.
Nowicjat
– u jezuitów dwuletnia próba, po której składa się wieczyste śluby; jest to dla nowicjusza ważny czas rozeznania swego powołania, pod czujnym okiem formatora.
Obłóczyny
obrzęd przyjęcia sukni/sutanny zakonnej.
Opowieść pielgrzyma
– autobiografia św. Ignacego z Loyoli; tradycja stanowi, że nowicjusze pierwszego roku, idąc w ślady założyciela, również spisują historię swojego życia.
Peregrynacja
– wędrówka; jedna z prób nowicjuszy; kilkudniowa, piesza pielgrzymka do Rostkowa (miejsca narodzin św. Stanisława Kostki SI) bez żadnych środków do życia.
Probacja
– (łac. próba) okres formacji kandydata (Pierwsza Probacja), nowicjusza (Druga Probacja); kilkumiesięczny okres (Trzecia Probacja) przed złożeniem uroczystej Profesji.
Prowincjał
– główny przełożony prowincji.
Próby nowicjackie
– elementy formacji mające na celu przystosowanie i uodpornienie na trudne sytuacje życiowe; m.in. szpitalna, katechetyczno-wspólnotowa, peregrynacyjna, Wielkie Rekolekcje.
Przechadzka
– spacer, rozumiany jako punkt dnia w harmonogramie nowicjackim.
Puncta
– forma przygotowania do medytacji; w nowicjacie przygotowywane samodzielnie wieczorem lub dawane przez przełożonych.
Rekreacja
– forma wspólnotowego spędzania wolnego czasu; w nowicjacie obowiązkowy punkt dnia; spotkanie na auli rekreacyjnej przy kawie, muzyce i prasie.
Skupienie
– jeden lub kilka dni poświęconych wyciszeniu i modlitwie.
Socjusz Magistra
– (łac. towarzysz Magistra) najbliższy współpracownik o. Magistra; odpowiedzialny za funkcjonowanie nowicjatu w sferze materialnej.
Subbidel vel Submanduktor
– nowicjusz odpowiedzialny za zaopatrzenie nowicjatu; w szafie subbidela można znaleźć środki czystości, niezbędne kosmetyki, artykuły papiernicze, a także słodycze.
Śluby zakonne
– wieczyste przyrzeczenie Bogu posłuszeństwa, ubóstwa i czystości; dla jezuitów charakterystyczny jest czwarty ślub – posłuszeństwa papieżowi.
Trzydniówka
– modlitewne skupienie, trwające trzy dni, najczęściej w milczeniu; czas poświęcony na modlitwę i duchową odnowę.
Upomnienie braterskie
– przyjacielskie i życzliwe zwrócenie uwagi lub wytknięcie błędu między współbraćmi.
Wielkie Rekolekcje
– rekolekcje miesięczne, obejmujące cztery tygodnie Ćwiczeń Duchownych; jest to największa próba dla każdego nowicjusza i zarazem mocne przeżycie duchowe.
Willa
– dom wypoczynkowy, zwykle należący do kolegium lub domu formacji.
Zmiana funkcji
– uroczyste ogłoszenie nowych zadań i funkcji dla każdego nowicjusza.
Współbrat
Jakikolwiek jezuita, niezależnie od stopnie i pełnionej funkcji. Termin ten jest bardzo często używany w języku codziennym i w oficjalnych dokumentach